معنی سرخ چشم در لغت نامه دهخدا

آنکه چشم او سرخ باشد: عمر رضی اﷲ عنه مردی بود بلندقامت و تناور، سرخ چشم و اسمر. (مجمل التواریخ)، کنایه از جلاد و مردم خونریز. (برهان) (انجمن آرا) :، جوقی از این زردگوش گاه غضب سرخ چشم، هر یک طاغی و دیو رهبر طغیان او.، خاقانی.، آن مؤذن سرخ چشم سرمست، قامت به سر زبان برآورد.، خاقانی (دیوان چ سجادی ص 506)

معنی سرخ چشم در فرهنگ لغت هوشیار

آنکه داری دیدگان سرخ رنگ باشد، جلاد مرد خونریز

معنی سرخ چشم - جستجوی لغت در جدول جو

سرخ چشم

لغت نامه دهخدا

سرخ چشم

فرهنگ لغت هوشیار

سرخ فام

سرخ رنگ، قرمز رنگ

فرهنگ فارسی عمید

فراخ چشم

ویژگی آنکه چشمان بزرگ و گشاده دارد

فرهنگ فارسی عمید

شوخ چشم

شوخ دیده، بی شرم، بی حیا، گستاخ، زیبا

فرهنگ فارسی عمید

سرخ چشم شدن

(حَ خوَرْ / خُ دَ)

سخت غضبناک گشتن:
برآشفت بهرام و شد سرخ چشم
ز گفتار پرموده آمد به خشم.
فردوسی

لغت نامه دهخدا

نرم چشم

(نَ چَ / چِ)

کنایه از سخت روی. (برهان قاطع) (ناظم الاطباء) (انجمن آرا). بی روی بی حیا. (آنندراج). وقیح. (فرهنگ خطی) :
در گدازم ز شرم مدعیان
نرم چشمان چه سخت رویانند.
ظهوری (از آنندراج)

لغت نامه دهخدا

سرخ فام

(سُ)

سرخ رنگ:
بفرمود مهتر که جام آورید
بدو در می سرخ فام آورید.
فردوسی

لغت نامه دهخدا

شوخ چشم

(چَ / چِ)

گستاخ و بی ادب. (ناظم الاطباء). بیشرم. بی آزرم:
غمی گشت و بگذاشت دریابخشم
به فرزند گفت ای بد شوخ چشم.
فردوسی.
اگر سرد گویم بر این شوخ چشم
بجوشد دلش گرم گردد ز خشم.
فردوسی.
من این دو لفظ مثل سازم از کلام عوام
به وقت آنکه ز هر شوخ چشمم آید خشم.
خاقانی.
امروز شوخ چشمان آسوده خاطرند
من شوخ چشم نیستم ای کاش هستمی.
خاقانی.
و سپهر شوخ چشم غدار چشم زخمی رسانید. (سندبادنامه چ استانبول ص 245).
بسکه بودم چون گل نرگس دوروی و شوخ چشم
باز یکچندی زبان در کام چون سوسن کشم.
سعدی.
که ای شوخ چشم آخرت چند بار
بگفتم که دستم ز دامن مدار.
سعدی.
طزع، شوخ چشم شدن. طسع، شوخ چشم شدن. (منتهی الارب) ، زیبا. عشوه گر:
بخندد بگوید که ای شوخ چشم
ز عشق تو گریم نه از درد و خشم.
فردوسی.
از که آمختی نهادن شعرها ای شوخ چشم
گر به رستۀ عاشقان هرگز نبودی آشنا.
عسجدی.
و گل سرخ روی سبزقبا شوخ چشم رعنا... مجاورت خار موجب ننگ و عار نمیشمرد. (سندبادنامه ص 184).
شوخ چشم از سر بهانه نرفت
تیر بر چشمۀ نشانه نرفت.
نظامی.
پسری شوخ چشم و کشتی گیر
شوخ چشمی که بگسلد زنجیر.
سعدی.
ساقیان سیم ساق و شاهدان شوخ چشم
عاشقان خوش نفس جان پروران خوش نشین.
؟ (از ترجمه محاسن اصفهان ص 32).
، گستاخ. جسور. بی باک. ماجن. (منتهی الارب) :
دیدم همه طپان و بی آرام و شوخ چشم
او باز آرمیده و پرشرم و کش خرام.
سوزنی.
کو دشمن شوخ چشم بی باک
تا عیب مرابه من نماید.
سعدی